Ένα εξαιρετικό άρθρο του Δασολόγου Ηλία Αποστολίδη για το άλσος της Φιλαδέλφειας

Άλσος, Νομοθεσία και Προστασία

α. Γενικά

Είναι γνωστό ότι στην περιοχή της Αθήνας και σε όλα τα αστικά κέντρα της χώρας, το πράσινο είναι ανεπαρκές. Μόλις 2-3 τ.μ. ανά κάτοικο. Αντίστοιχες ελλείψεις υπάρχουν και σε άλλους κοινόχρηστους χώρους που είναι αναγκαίοι για τη λειτουργία των πόλεων, με αποτέλεσμα, κατά καιρούς, σημαντικό ποσοστό πρασίνου να έχει διατεθεί για άλλες κοινές χρήσεις (σχολεία, γήπεδα, εκκλησίες, θέατρα, αναψυκτήρια).

Οι περισσότεροι χώροι αστικού πρασίνου της Αθήνας, αλλά και άλλων πόλεων, προέρχονται από παλιές αναδασωτέες εκτάσεις και αλσύλλια που δημιουργήθηκαν αρχικά εκτός πόλεων από τη δασική υπηρεσία.

Με βάση το Σύνταγμα του 1975, με τις διατάξεις του Ν. 998/79 καθιερώθηκε μια αυστηρή προστασία στα πάρκα και τα άλση ως προς τη διατήρηση του προορισμού τους, ενώ το ΣτΕ, με βάση αυτές τις διατάξεις, ακύρωσε, σε πολλές περιπτώσεις, απόπειρες αλλαγής της χρήσης τους. 

Τελευταία, οι ΟΤΑ που έχουν συνήθως την αρμοδιότητα συντήρησης και λειτουργίας των χώρων του αστικού πρασίνου, αντιμετωπίζουν τα πάρκα και άλση ως χώρους προς εκμετάλλευση, όπως άλλωστε τα πεζοδρόμια και τις πλατείες. Όμως, ταυτόχρονα έχει αναπτυχθεί και ένα κίνημα υπεράσπισης αυτού του χώρου όπως στα Πατήσια στην Αθήνα.

β. Το Άλσος

·         Ιδιοκτησιακά στοιχεία

Οι διαμορφωμένοι χώροι του Άλσους εντός περίφραξης έχουν έκταση 423 στρεμμάτων. Τα 122 στρέμματα έχουν παραχωρηθεί από το Υπουργείο Γεωργίας στο Δήμο Ν. Φιλαδέλφειας κατά κυριότητα με την απόφαση 12419/1041/2-5-1969, ενώ τα υπόλοιπα έχουν παραχωρηθεί κατά χρήση στο διηνεκές, με την προϋπόθεση ο Δήμος να προβαίνει σε ενέργειες και μέτρα για τη βελτίωση και συμπλήρωση των αναδασώσεων και τον εξωραϊσμό και την προστασία του Άλσους. 

Σύμφωνα με το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Ν. Φιλαδέλφειας, το Άλσος, υπάγεται στο σχέδιο πόλης ως χώρος ειδικών χρήσεων και παραμένει άλσος. Προστατεύεται από τις διατάξεις της Δασικής Νομοθεσίας. Η διαχείριση του χώρου ανήκει στον Δήμο Νέας Φιλαδέλφειας.

·         Νομοθεσία στην οποία υπάγεται

Τα άλση με βάση τη νομοθεσία υπάγονται στα Δάση και τις Δασικές εκτάσεις και ισχύουν σ’ αυτές όλες οι προστατευτικές διατάξεις του Συντάγματος και της Δασικής Νομοθεσίας. Τα δύο άρθρα του Συντάγματος στα οποία υπάγονται τα άλση είναι τα παρακάτω:

Άρθρο 24 - (Προστασία του περιβάλλοντος)

«1. Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα του καθενός. Για τη διαφύλαξή του το Κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά ή κατασταλτικά μέτρα στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας. Νόμος ορίζει τα σχετικά με την προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων. Η σύνταξη δασολογίου συνιστά υποχρέωση του Κράτους. Απαγορεύεται η μεταβολή του προορισμού των δασών και των δασικών εκτάσεων, εκτός αν προέχει για την Εθνική Οικονομία η αγροτική εκμετάλλευση ή άλλη τους χρήση, που την επιβάλλει το δημόσιο συμφέρον.»

'Άρθρο 117 - (Αγροτική ιδιοκτησία, δάση, απαλλοτριώσεις, οικιστικές περιοχές)

«3. Δημόσια ή ιδιωτικά δάση και δασικές εκτάσεις που καταστράφηκαν ή καταστρέφονται από πυρκαγιά ή που με άλλο τρόπο αποψιλώθηκαν ή αποψιλώνονται δεν αποβάλλουν για το λόγο αυτό το χαρακτήρα που είχαν πριν καταστραφούν, κηρύσσονται υποχρεωτικά αναδασωτέες και αποκλείεται να διατεθούν για άλλο προορισμό.»

Ο βασικός νόμος που ρυθμίζει και προστατεύει τα ελληνικά δάση είναι ο νόμος 998/79 ο οποίος προβλέπει πότε και για ποιο λόγο μπορεί να αλλάξει χρήση ένα δάσος. Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει καμία διάταξη που να προβλέπει αλλαγή του χαρακτήρα άλσους για να χτιστεί γήπεδο.

Επειδή με την νομοθεσία που ισχύει μέχρι σήμερα η αλλαγή χρήσης δάσους είναι παράνομη και αντισυνταγματική όσο ισχύουν ο Νόμος 998/79 «περί προστασίας των δασών και δασικών εκτάσεων της χώρας» και τα άρθρα 24 παρ. 1 και 117 αρ. 3 του Συντάγματος , η κυβέρνηση με το άρθρο 82 και περίσσιο  θράσος, προσπαθεί προκλητικά να αλλάξει τον νόμο περί δασών, για να προβλέψει την επιχειρούμενη μεταβολή του χαρακτήρα του Άλσους.

Όμως γνωρίζει πολύ καλά, πως δεν μπορεί σήμερα να αλλάξει και το Σύνταγμα, ώστε να ολοκληρώσει το έργο της. Δυστυχώς γι’ αυτήν, εάν δεν αλλάξει στα 2 παραπάνω άρθρα στο Σύνταγμα, κάθε αλλαγή του δασικού νόμου θα είναι αντισυνταγματική και θα καταπίπτει σε κάθε έλεγχο του Συμβουλίου της Επικρατείας ενώ θα είναι και στην κρίση κάθε διοικητικού οργάνου να μην την εφαρμόσει, αφού  θα πάσχει νομικά.

Με βάση τα παραπάνω, αρκεί ένα ερώτημα μιας υπηρεσίας προς την διοίκηση, για να φανεί η αντισυνταγματικότητα και να καταρρεύσει σαν χάρτινος πύργος όλη αυτή η σκευωρία, που γίνεται εν γνώσει αυτών των απίστευτων λαϊκιστών, που προσπαθούν λίγες μέρες πριν τις εκλογές (κατέθεσαν το σ.ν. στις 9 Μαΐου στην Βουλή) να φανούν αρεστοί με πυροτεχνήματα και φρούδες υποσχέσεις. 

·         Σημερινή κατάσταση

Το Άλσος έχει υποστεί την διαχείριση πολλών διοικήσεων και τις προσωπικές διαθέσεις δημάρχων που έκριναν τι πρέπει να γίνει και τι όχι, με βάση τις προσωπικές τους επιλογές και όχι τις επιτρεπόμενες επεμβάσεις, με βάση την δασική νομοθεσία.

Σήμερα η εγκατάλειψη είναι πολύ μεγάλη και το Άλσος δεν κινδυνεύει μόνο από τα πυροτεχνήματα της κυβέρνησης αλλά και από κάθε άλλη αιτία που μπορεί να προκαλέσει σε αυτό κακό.

γ. Τα άρθρα 81 και 82 σε συνδυασμό με τα άρθρα 18 και 19 του νομοσχεδίου για τη Ν. Φιλαδέλφεια

Στο άρθρο 81 παρ. 4 του Σχεδίου Νόμου (ΝΣ) αναφέρεται «Στην περιοχή της παρ. 1 αίρονται ο χαρακτηρισμός και οι δεσμεύσεις που ορίστηκαν με το από 13-3-1915 Β.Δ.(ΦΕΚ 105/18-3-1915) και την αριθμ.108424/13-9-1934 απόφαση (ΦΕΚ Β΄ 133/16-10-1934) λόγω εκπλήρωσης του σκοπού για τον οποίο επιβλήθηκαν και εγκρίνεται η τροποποίηση του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου Ν. Φιλαδέλφειας με την επέκταση και τη μετατόπιση ρυμοτομικών και οικοδομικών γραμμών, όπως οι ρυθμίσεις αυτές φαίνονται στο από Φεβρουάριο 2014 τοπογραφικό διάγραμμα σε κλίμακα 1:500 που θεωρήθηκε …»

Τι είναι όμως οι δύο αποφάσεις που καταργούνται, με ποιο νόμο γίνεται αυτό, τι αναφέρει για τις αναδασωτέες εκτάσεις το Σύνταγμα και γιατί αυτό γίνεται τώρα.

Η πρώτη απόφαση αναδάσωσης του 1915 αφορά έκταση 3.000 στρεμμάτων και είναι πολύ ευρύτερη του Άλσους. Η δεύτερη απόφαση αναδάσωσης του 1934 αφορά ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της Αττικής μέσα στο οποίο βρίσκονται εκτάσεις του Αιγάλεω, της Πεντέλης και του Υμηττού. Με την απόφαση αυτή η οποία περιλαμβάνει εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα, σώθηκαν από την οικοδόμηση, πολλά δάση τα οποία αυτή περιέλαβε.

Η κήρυξη μιας έκτασης ως αναδασωτέας είναι μέτρο που λαμβάνεται υποχρεωτικά όταν μια επιφάνεια που καλύπτεται από δάσος ή δασική έκταση καταστρέφεται. Στην περίπτωση αυτή όχι μόνο δεν αποβάλλεται ο δασικός χαρακτήρας της, αλλά αποκλείεται να διατεθεί για άλλο προορισμό ή χρήση. Ο χαρακτήρας του άλσους ως αναδασωτέας έκτασης τον προστατεύει διπλά έναντι οποιουδήποτε σκέφτεται να το διαθέσει στο σύνολο, ή σε μέρος του, για άλλο σκοπό. 

Το άρθρο 117 παρ. 3 του Συντάγματος είναι τόσο σαφές που δεν επιδέχεται οποιαδήποτε παρερμηνεία. Το άρθρο 81 παρ. 4 του Σχεδίου Νόμου προδίδει από μόνο του τον σκοπό για τον οποίο αίρεται η αναδάσωση και προορίζεται τμήμα του άλσους. 

Όμως για κακή τύχη των κατασκευαστών αυτού του άρθρου το τμήμα του άλσους που προορίζεται να δοθεί για άλλο σκοπό δεν έχει αναδασωθεί ακόμα, αφού εκεί βρίσκονται οι εγκαταστάσεις του αμαξοστασίου του Δήμου της Νέας Φιλαδέλφειας. Επομένως η έκφραση «λόγω εκπλήρωσης του σκοπού για τον οποίο επιβλήθηκαν» δεν στέκει ούτε πραγματικά ούτε νομικά, ενώ είναι αντισυνταγματική και η διάταξη που μπήκε στο νόμο 998/1979 και επιτρέπει τέτοιου είδους αποχαρακτηρισμούς δασών. 

Αντισυνταγματική όμως και η διάθεση της έκτασης των 6 στρεμμάτων για το σκοπό της ένταξης σε ρυμοτομικό σχέδιο αφού το άρθρο 24 παρ. 1 του Συντάγματος προβλέπει μεταβολή του προορισμού δασών μόνο για αγροτική εκμετάλλευση και για το δημόσιο συμφέρον. Δυστυχώς για τους λαϊκιστές που συνέταξαν το άρθρο 81 δεν προβλέπεται από το Σύνταγμα μεταβολή του προορισμού δάσους για ένταξη στο σχέδιο πόλης, επομένως η αντισυνταγματικότητα και με το άρθρο αυτό είναι προφανής και δεν πρόκειται να παράγει κάποιο θετικό γι’ αυτούς αποτέλεσμα. 

Όμως ακόμη κ αν μπορούσε να υπερκεραστεί η αντισυνταγματικότητα του άρθρου 81 σε σχέση με τα δύο παραπάνω άρθρα του Συντάγματος η διάθεση τμήματος του άλσους θα προσέκρουε στο νόμο 998/79 ο οποίος δεν προβλέπει διάθεση δάσους για κατασκευή γηπέδων και καταστημάτων. Για το λόγο αυτό όπως πολύ καλά ομολογούν οι συντάκτες του άρθρου 81 ήταν απαραίτητο να κάνουν και το άρθρο 82 ώστε να τροποποιήσουν τη Δασική Νομοθεσία για να μπορεί να εκποιεί δάση και να τα μετατρέπει σε γηπεδικές υπεραγορές. 

Το άρθρο 82 είναι αντισυνταγματικό, δεν μπορεί να εναρμονιστεί με κανένα από τα δύο παραπάνω άρθρα του συντάγματος και θα καταπέσει σε κάθε προσφυγή στο ΣτΕ. 

Οι συντάκτες του νομοσχεδίου μαθημένοι σε ψέματα και μοίρασμα ψεύτικων ελπίδων ενώ κατασκευάζουν διατάξεις έντονα αντιπεριβαλλοντικές, έντονα αντισυνταγματικές, που δεν μπορούν να σταθούν σε κανένα σοβαρό κράτος, ταυτόχρονα υποχρεώνουν με αυτά που νομοθετούν δημοσίους υπαλλήλους να πάρουν αποφάσεις αντίθετες με τη λογική, αντίθετες με την υπάρχουσα μέχρι σήμερα νομοθεσία, αντίθετες με το Σύνταγμα, αντίθετες με τη συνείδησή τους. Όμως ο πρώτος υπάλληλος που θα ενεργήσει ως ευσυνείδητος πολίτης θα καταργήσει πρακτικά όλο αυτό τα κατασκεύασμα.

Το έργο της καταστροφής του άλσους της Νέας Φιλαδέλφειας, αλλά και άλλων αλσών και δασών της χώρας, δεν μπορεί να γίνει γιατί στηρίχτηκε και στηρίζεται σε διατάξεις ντροπής από κάθε άποψη γιατί σχεδιάστηκε από ανθρώπους ανήθικους γιατί είναι καθρέφτης ενός σάπιου καθεστώτος που καταρρέει.

Με το άρθρο 82, ουσιαστικά φωτογραφίζοντας μόνο το συγκεκριμένο Άλσος γίνεται η παρακάτω αναφορά:

«α) Επιτρέπεται, επίσης, κατ εξαίρεση, η παραχώρηση κατά χρήση τμήματος άλσους ή πάρκου στην Γενική Γραμματεία Αθλητισμού ή σε εποπτευόμενα από αυτή νομικά πρόσωπα ή σε όσα έλκουν από αυτά δικαιώματα, καθώς και η αλλαγή χρήσης τμήματος άλσους ή πάρκου, το οποίο κρίνεται απολύτως αναγκαίο για τον εκσυγχρονισμό, βελτίωση, συμπλήρωση και ασφαλή λειτουργία νομίμως υφισταμένων ή για ανέγερση νέων αθλητικών εγκαταστάσεων, υπό τις ακόλουθες σωρευτικές προϋποθέσεις :

αα)  Το παραχωρούμενο τμήμα του άλσους ή του πάρκου δεν διασπά την συνοχή και τη συνέχειά του, ως δασικού οικοσυστήματος και δεν αναιρεί την λειτουργία του

ββ) Οι εγκαταστάσεις ή τα κτίρια στο σύνολο της επιφανείας του άλσους ή του πάρκου (συμπεριλαμβανομένου και του παραχωρούμενου κατά χρήση τμήματος) δεν μπορούν να υπερβαίνουν συνολικά το 5% της επιφάνειας του άλσους ή πάρκου,

γγ) στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων των αθλητικών εγκαταστάσεων θα προβλεφθούν πρόσφορα και κατάλληλα αντισταθμιστικά μέτρα και ειδικοί όροι περιβαλλοντικής προστασίας που αντισταθμίζουν περιβαλλοντικά την αλλαγή χρήσης του τμήματος του άλσους ή πάρκου.

β) Η εξαίρεση του εδαφίου α) δεν εφαρμόζεται για τα πάρκα και άλση των δήμων Αθήνας, Πειραιά και Θεσσαλονίκης.»

Τα «κατάλληλα αντισταθμιστικά μέτρα και ειδικοί όροι περιβαλλοντικής προστασίας που αντισταθμίζουν περιβαλλοντικά την αλλαγή χρήσης»  όπως αναφέρονται στην παράγραφο 5 του άρθρου 81 του Νομοσχεδίου είναι: «α) με την πύκνωση και επαύξηση των χώρων πρασίνου στο υπόλοιπο άλσος της Νέας Φιλαδέλφειας, β) με την εντατικοποίηση της συνοχής, της συνέχειας και της λειτουργίας του άλσους, ως δασικού οικοσυστήματος, γ) με την ενίσχυση της αντιπυρικής προστασίας του και δ) με κάθε συναφές μέτρο που διασφαλίζει την αναγκαία αντιστάθμιση και αποκαθιστά το περιβαλλοντικό ισοζύγιο στο άλσος της Νέας Φιλαδέλφειας»

Με βάση τα παραπάνω:

·         δεν φαίνεται ποιος κρίνει την απολύτως αναγκαία έκταση ενός άλσους που θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να γίνει γήπεδο και από γήπεδο, καταστήματα, χαμάμ κλπ. 

·         Δεν φαίνεται πότε το πετσόκομμα του τμήματος ενός άλσους δεν διασπά τη συνοχή και τη συνέχειά του ως δασικού οικοσυστήματος και πότε τη διασπά. 

·         Δεν φαίνεται ποιος έχει τη δυνατότητα να παραχωρεί το 5% της έκτασης ενός άλσους και με ποιες διαδικασίες.

·         Επίσης, θα πρέπει κάποιος που μιλάει ελληνικά να εξηγήσει τι σημαίνει «εντατικοποίηση της συνοχής, της συνέχειας και της λειτουργίας του άλσους, ως δασικού οικοσυστήματος».

δ. Η εγκεκριμένη μελέτη διαχείρισης του Άλσους

Η Μελέτη«Προστασίας – Διαχείρισης και Ανάπλασης του Άλσους Νέας Φιλαδέλφειας» εγκρίθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2009 από τη Διεύθυνση Δασών Περιφέρειας Αττικής με Α.Π. 3422/27-11-2009 και εγκρίθηκε και παραλήφθηκε από το Δήμο Νέας Φιλαδέλφειας στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου στις 21/12/2009 με Αριθμό Απόφασης 316/2009. Μέχρι σήμερα και παρά τις προσπάθειες του τότε δημάρχου κ. Κόντου δεν έχει υλοποιηθεί κανένα κομμάτι της μελέτης με αποτέλεσμα το άλσος να υφίσταται μια τρομακτική εγκατάλειψη με κινδύνους που βαρύνουν κυρίως τη Δημοτική Αρχή αλλά και την Επιβλέπουσα Δασική Υπηρεσία. Παρακάτω σας παρουσιάζω συνοπτικά τη μελέτη η οποία προτείνει λύσεις στα εξής θέματα:

Ø  Δεν κόβεται κανένα δένδρο. Αντικατάσταση όλων των ξερών

Ø  Λύση για το πυροσβεστικό σύστημα με πλήρη αξιοποίηση του υφιστάμενου

Ø  Ενίσχυση του φυσικού και δασικού του χαρακτήρα

Ø  Αναβάθμιση της αναψυχής

Ø  Δυναμική εισαγωγή της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με ανάδειξη της βιοποικιλότητας των δασών της Ελλάδας

Η μελέτη αυτή εγκρίθηκε από τη Δασική Υπηρεσία μετά από συνεννόηση που έγινε και συμφωνήθηκε να μην περιλάβει κανένα επίδικο θέμα (Κένταυρο, γήπεδο Τένις, παράνομες κατασκευές) ενώ περιέλαβε όλα τα θέματα που αφορούν το δάσος, τη διαχείριση και την προστασία του.

Το κόστος υλοποίησης της μελέτης είναι 737.000 ευρώ.

ε. Συμπεράσματα

Η υπάρχουσα Δασική Νομοθεσία (νόμος 998/1979) όπως και το Σύνταγμα, απαγορεύουν τη διάθεση δασών και δασικών εκτάσεων για σκοπούς διαφορετικούς από την προστασία και ανάπτυξη του πρασίνου. Ειδικότερα, τα άλση που αποτελούν τους μόνους χώρους πρασίνου που απέμειναν μέσα στις πόλεις και αποτελούν μοναδικούς πνεύμονες ζωής για τους κατοίκους δεν μπορούν να μειωθούν ούτε κατά ένα τετραγωνικό μέτρο.

Οι αναδασωτέες εκτάσεις προστατεύονται από το σύνταγμα (άρθρο 117 παράγραφος 3) με διπλό τρόπο, αφενός γιατί είναι δασικές, αφετέρου επειδή είναι αναδασωτέες, δηλαδή προήλθαν από την καταστροφή δάσους. Οι εκτάσεις αυτές απαγορεύεται να μεταβιβάζονται αλλά και να διατίθενται για οποιονδήποτε άλλο σκοπό πλην της αναδάσωσης. 

Το άρθρο 81 είναι αντισυνταγματικό αλλά και ψευδές αφού:

·         Η άρση της αναδάσωσης πρόκειται να γίνει για τη διάθεση της έκτασης προς οικοδόμηση.

·         Δεν προβλέπεται από το Σύνταγμα αλλά ούτε και από τη δασική νομοθεσία παραχώρηση έκτασης άλσους προς οικοδόμηση.

·         Δεν ακολουθήθηκαν οι νόμιμες διαδικασίες για την παραχώρηση της έκτασης παρότι είναι παράνομη και αντισυνταγματική (Υπουργείο Γεωργίας, Δήμος, κοινωνικοί φορείς).

·         Η επιχειρούμενη οικοδόμηση του άλσους μέσω παραχώρησης σε ιδιωτικά συμφέροντα εκτός των παραπάνω είναι και ανήθικη αφού, εφόσον ολοκληρωθεί, θα χειροτερέψει τη ζωή των κατοίκων που βρίσκονται στον περίγυρο του άλσους και θα αλλάξει το τοπικό βιοκλίμα.

Σήμερα, για το άλσος υπάρχει εγκεκριμένη μελέτη της δασικής υπηρεσίας για την προστασία, διαχείριση και ανάπλαση του άλσους. Η κυβέρνηση, αντί να υλοποιήσει αυτή την εγκεκριμένη μελέτη, για να αποκτήσει το άλσος την αξία για την οποία ιδρύθηκε, παραχωρεί τμήμα του προς οικοδόμηση. Επίσης, αντί να κατεδαφίσει όλα τα αυθαίρετα κτίσματα τα οποία κρίθηκαν κατεδαφιστέα από δικαστήρια, φυτεύει μέσα στο άλσος νέο τσιμέντο. 

Αγαπητοί φίλοι,

όπως καταλαβαίνετε αυτή η λαθροχειρία της Κυβέρνησης δεν μπορεί να γίνει. Το σκηνικό που στήθηκε για να εξαπατήσει ψηφοφόρους ήδη καταρρέει. Τα παιδιά μας και τα παιδιά τους θα νικήσουν την ανηθικότητα και την καταστροφή.

Παράρτημα

·         Ιστορικά στοιχεία από τη Μελέτη «Προστασίας – Διαχείρισης και Ανάπλασης του Άλσους Νέας Φιλαδέλφειας» 

Η έκταση του Άλσους αποτελούσε τμήμα μεγαλύτερης έκτασης, συνολικού εμβαδού 3.000 στρεμμάτων περίπου, που εκτεινόταν από την περιοχή της Ν.Φιλαδέλφειας (λέγεται από την οδό Σπηλιάς στα σύνορα με τη Ν.Χαλκηδόνα) μέχρι τον Πύργο Βασιλίσσης και είχε κηρυχθεί ως «δασωτέα έκταση» με το από 13.5.1915 Β.Δ. «περί κηρύξεως ως δασωτέων διαφόρων εδαφών της περιφερείας του νομού Αττικοβοιωτίας» (ΦΕΚ 105/τ.Α΄/18.3.1915 όπου η έκταση αναφέρεται στην παρ.6: «…..την περιφέρειανΤουραλή παρά τον Ποδονίφτην, όπου το άλσος Βασιλίσσης, κατά το λεπτομερές διάγραμμα»).  Η αναδασωτέα αυτή έκταση συρρικνώθηκε προκειμένου να εγκατασταθούν σε αυτήν Μικρασιάτες πρόσφυγες έπειτα από την πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στα προσφυγικά των Αμπελοκήπων. 

Η έκταση του Άλσους περιλαμβάνεται και στην περιοχή του λεκανοπεδίου που κηρύσσεται ως αναδασωτέα με την με αρ. 108424/ 13.9.1934 απόφαση του Υπουργού Γεωργίας «περί κηρύξεως ως αναδασωτέας της περιοχής του λεκανοπεδίου Αττικής» (ΦΕΚ 133/τ.Β΄/16.10.1934), από την οποία εξαιρούνται οι εκτάσεις για τις οποίες υπήρχαν μέχρι τότε εγκεκριμένα σχέδια πόλης ή ήταν γεωργικές καλλιέργειες ή είχαν βιομηχανικές κλπ εγκαταστάσεις ή ήταν ιδιωτικές με κλίση μέχρι 40%.

Οι φυτεύσεις ξεκίνησαν ήδη από το 1914 οπότε έγινε η πρώτη επίσημη δεντροφύτευση και το πρώτο πεύκο φύτεψε μάλιστα η (τότε πριγκίπισσα) βασίλισσα Σοφία. Γι’ αυτό άλλωστε το Άλσος έφερε το όνομά της μέχρι τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια/ Μετά την εγκατάσταση των προσφύγων στην περιοχή το έτος 1927 με τη δημιουργία του οικισμού της Ν.Φιλαδέλφειας, οι αναδασώσεις συνεχίστηκαν. Αναφέρεται ειδικά ότι στις 12-2-1939 πραγματοποιήθηκε νέα δεντροφύτευση σε έκταση  480 στρεμμάτων από τον τότε βασιλιά Γεώργιο τον Β'. 

Σε φωτογραφία της εποχής (του έτους 1933) όπου φαίνεται μικρό τμήμα της νότιας πλευράς του Άλσους, διακρίνονται οι αναδασωμένες επιφάνειες και η ήδη πυκνή βλάστηση σε ορισμένα σημεία. Σε αεροφωτογραφία της Γ.Υ.Σ. του έτους 1938 (Χάρτης διαχρονικής εξέλιξης Άλσους), φαίνεται ότι οι αναδασώσεις έχουν καλύψει σχεδόν τα 2/3 του Άλσους και ότι έχουν χαραχθεί πεζόδρομοι σε κυκλικές διαδρομές σε αντιστοιχία με τη ρυμοτομία τύπου αγγλικού προαστείου του οικισμού. Η έκταση του Άλσους τέμνεται κατά μήκος από δρόμο πλάτους 20 μ. περίπου που μαζί με τους άλλους δρόμους προφανώς εκτός από τις μετακινήσεις εξυπηρετούν ως διανοίξεις και την αντιπυρική προστασία. Άλλωστε την πρακτική αυτή εισηγείται με τις οδηγίες του ο Κ. Σάμιος, Τμηματάρχης Δασών του Υπουργείου Οικονομικών με την εγκύκλιο 51 / αρ. 39602 Τμ.Θ΄/ 5.5.1905 «Οδηγίαι προλήψεως και περιστολής των ανά τα δάση επισυμβαινουσώνπυρκαϊών». Ο Σάμιος ήταν ο εισηγητής του νόμου ν.ΒΨΜ της 8.4.1900 «περί αναπτύξεως δασικών φυτειών πέριξ ή εντός κατωκημένων μερών και περί αναδασώσεων εν γένει» διασφαλίζοντας τις αναδασώσεις που είχε ξεκίνησε ήδη από το 1877 σε περιοχές των Αθηνών.

Στην ίδια αεροφωτογραφία φαίνεται και η μικρή έκταση που έχει παραχωρηθεί στην ΕΜΥ στο βόρειο τμήμα για την εγκατάσταση μετεωρολογικού σταθμού.

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής (1941-1944) το μεγαλύτερο τμήμα του Άλσους αποψιλώθηκε από τους κατοίκους για την κάλυψη των αναγκών τους σε ξυλεία και διασώθηκαν ελάχιστα δένδρα στο νότιο τμήμα.  Στα πρακτικά μάλιστα της συνεδρίασης της 11.6.85 του Νομαρχιακού Συμβουλίου Ν. Αττικής, ο νομικός σύμβουλος κ. Κουρεμένος αναφέρει ότι το 1941 έδιωξε κάποιους Ιταλούς που έκοβαν με τσεκούρι δένδρα στο Άλσος.

Στη φωτογραφία αποτυπώνεται στιγμιότυπο από την ξύλευση και κλαδονομή της εποχής

Σε έκθεση του Υπουργείου Γεωργίας του έτους 1945 για τα δασύλλια της Αθήνας που καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια της Κατοχής – όπως παρατίθεται από τον Iliopoulos -, το Άλσος αναφέρεται να έχει έκταση 65 στρεμμάτων. Συντάκτης της έκθεσης με Νο 10352/1945, είναι ο Δασολόγος Γ. Μαυρομμάτης. 

Από το έτος 1947 αρχίζει νέα αναδάσωση του Άλσους στην οποία αναφέρεται και η συνδρομή της βασίλισσας Φρειδερίκης (τη χρονιά αυτή μάλιστα άρχισαν να λειτουργούν τα νέα μεγάλα και παραγωγικά φυτώρια της Δασικής Υπηρεσίας και οι αναδασώσεις σε ολόκληρο το λεκανοπέδιο της Αττικής παρουσίασαν θεαματική πρόοδο). Η κατάσταση του Άλσους πριν την έναρξη νέων αναδασώσεων φαίνεται σε  αεροφωτογραφία της Γ.Υ.Σ. του έτους 1945, η οποία βρίσκεται στο Χάρτη διαχρονικής εξέλιξης του Άλσους. 

Ειδικά για την αναδάσωση του Άλσους δημιουργείται μικρό φυτώριο στο χώρο του προαυλίου του 2ου Δημ. Σχολείου από την Κοινότητα Νέας Φιλαδέλφειας και εκεί φυτεύονται τα πρώτα 5000 δένδρα, προσφορά της Υπηρεσίας Δασών. Σε εφημερίδα της εποχής αναφέρεται ότι ο Πρόεδρος της Κοινότητας κ. Αδρ. Τσιλιμίγκρας σε δηλώσεις του προς το Κοινοτικό Συμβούλιο «ετόνισε την ανάγκη αναδασώσεως του Άλσους που κατά την κατοχή υπέστη τρομερές καταστροφές». Ακόμα – τόνισε ο κ. Τσιλιμίγκρας – «πρέπει να περιφραχτεί το Άλσος. Και το σπουδαιότερο να γίνουν ενέργειες για να παραχωρηθεί το Άλσος στην Κοινότητα». Για την καλύτερη μάλιστα και τακτική εξυπηρέτηση του πρασίνου της Νέας Φιλαδέλφειας συστάθηκε στις 28/2/1948 υπηρεσία κήπων και δενδροστοιχιών.

Το έτος 1952 παραχωρήθηκε προσωρινά στον Δήμο Νέας Φιλαδέλφειας ολόκληρη η αναδασωτέα έκταση, 400 στρεμμάτων περίπου, του «δασυλλίου» (80945/1341/9.5.1952 απόφαση ΥπΓε). Με την παραχώρηση της χρήσης του Άλσους (βλάστησης και εγκαταστάσεων) ο Δήμος αναλαμβάνει τις δαπάνες συντήρησης της βλάστησης και τις συμπληρωματικές φυτεύσεις, τον εξωραϊσμό, τη βελτίωση και τη φύλαξη του χώρου.  Στο πλαίσιο αυτό ο Δήμος Νέας Φιλαδέλφειας αποφάσισε στις 17/12/1952 τη σύσταση συνεργείου συντήρησης και βελτίωσης του Άλσους.

Στις 29/2/1956 εγκρίνεται από το Δημ.Συμβούλιο η μελέτη για την κατασκευή της λίμνης – που ολοκληρώθηκε το 1966 - στο Άλσος (ακόμα τότε ονομαζόμενο Βασ. Σοφίας). Την ίδια χρονιά, στις 2/6, παραχωρείται έκταση 1,5 στρ. στα ΒΔ του Άλσους στην Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία για την εγκατάσταση Μετεωρολογικού Σταθμού. (η πρώτη εγκατάσταση οργάνων είχε γίνει το έτος 1937 στον ίδιο χώρο). Δύο χρόνια αργότερα όπως ήδη είχε εξαγγελθεί μέσα στο πρόγραμμα του δήμου, προχώρησε η δημιουργία δημοτικού θερινού κινηματογράφου στο Άλσος. Ήδη η έγκριση γι’ αυτό δόθηκε με την με αρ. 76427/1104/12.6.57 απόφαση ΥπΓε και η μελέτη του έργου αυτού εγκρίθηκε στις 27/1/1958. Στις 9/8/60 δημοσιεύεται το Π.Δ. 121/τ.Α΄ με το οποίο αίρεται η αναδάσωση σε τμήμα 2 στρ. περίπου του Άλσους όπου «ιδρύθηκε» ο θερινός κινηματογράφος με την προϋπόθεση ότι τα έσοδά του θα χρησιμοποιούνται «στον εξωραϊσμό και τα συναφή αναδασωτικά έργα του δασυλλίου».

Στις 26/3/59 θεμελιώνεται επίσημα ο θερινός κινηματογράφος του δήμου στην πρόσοψη του Άλσους επί της οδού Τατοΐου. Σε λόγο του μάλιστα ο δήμαρχος τόνισε ότι με την κατασκευή του κινηματογράφου επιδιωκόταν η αύξηση των ιδίων πηγών εσόδων του δήμου Νέας Φιλαδέλφειας. Στις 19/6/59 εγκρίνεται η μελέτη για την περίφραξη του Άλσους. 

Στο διάστημα αυτό εκδηλώθηκαν πιέσεις για αλλαγή χρήσης τμημάτων του Άλσους τις οποίες αντιμετώπισε σθεναρά ο Δήμος. Τον Μάρτιο του 1956 το Ταμείο του Εθνικού Στόλου με αίτησή του και παράλληλες ενέργειες προς τα αρμόδια υπουργεία ζητά να του παραχωρηθούν 28 στρ από το Άλσος προκειμένου να κτίσει πολυκατοικίες για τα μέλη του. Αμέσως αντέδρασαν τόσον ο δήμαρχος όσο και το Δημ Συμβούλιο που με απόφασή τους απορρίπτουν την αίτηση και ταυτόχρονα διαμαρτύρονται. 

Στις 25/5/60 το Αρχηγείο Αστυνομίας Πόλεων με έγγραφό του ζήτησε από το Δήμο να του παραχωρηθούν 2 στρ στο Άλσος απέναντι  από τη Σχολής Αστυφυλάκων. Το Δημ Συμβούλιο συζήτησε το θέμα και απέρριψε ομόφωνα το αίτημα. 

Στην αεροφωτογραφία της ΓΥΣ φαίνεται η κατάσταση του Άλσους κατά το έτος 1960 (Χάρτης διαχρονικής εξέλιξης Άλσους).

Το έτος 1963 η αρχική προσωρινή παραχώρηση ανεκλήθη για σχεδόν ολόκληρη την έκταση (330 στρ.) περιορίζοντας την ευθύνη του Δήμου σε έκταση εμβαδού 70 στρεμμάτων μόνο στα ΝΔ του Άλσους (195849/4685/62/23.7.1963 απόφαση Υπουργείου Γεωργίας).

Ωστόσο για μια εικοσαετία περίπου, από το έτος 1947 μέχρι το 1966, στις αναδασώσεις πρωτοστατούσε η δημοτική αρχή και συμμετείχαν  εθελοντικά οι κάτοικοι της περιοχής. 

Το έτος 1966 επαναπαραχωρήθηκε τμήμα του Άλσους εμβαδού 52 στρεμμάτων (περιλαμβάνει τη λίμνη και έκταση στα ΝΔ της) (απόφαση 68823/1203/31.5.1966). Την ίδια χρονιά επετράπη η κατασκευή αναψυκτηρίου από τον Δήμο μέσα σε αυτή την έκταση (απόφαση 277254/4842/21.12.1966). Η τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου της Ν.Φιλαδέλφειας για τον χαρακτηρισμό του χώρου προς ανέγερση του αναψυκτηρίου έγινε με το Π.Δ. της 24.3.1976 (ΦΕΚ 127 /τ.Δ΄/ 30.4.1976).

Το έτος 1969 τα δύο προσωρινά παραχωρημένα τμήματα του Άλσους, συνολικού εμβαδού 122 στρεμμάτων, παραχωρήθηκαν οριστικά στο Δήμο με την με αρ. 12419/1041/2.5.1969 απόφαση ΥπΓε και η έκταση μετεγράφη στο Υποθηκοφυλακείο Ν.Φιλαδέλφειας στον τόμο 24 / 70.  Με την παραχώρηση αυτή ο Δήμος αναλαμβάνει με δικές του δαπάνες τη συμπλήρωση, βελτίωση, εξωραϊσμό και πλήρη συντήρηση του «δασυλλίου», τη διευκόλυνση της απόλαυσης του χώρου από το κοινό και τη διατήρηση της εδαφικής ακεραιότητας του Άλσους.

Το έτος 1970 επαναπαραχωρήθηκε προσωρινά (κατά χρήση) η υπόλοιπη δημόσια αναδασωτέα έκταση του Άλσους, εμβαδού 320 στρ. περίπου, με εξαίρεση επιφάνεια 27 στρ. περίπου που είχαν ζητηθεί από τη ΓΓΑ (19233/1463/21.7.70 αποφ. ΥπΓε). Με την παραχώρηση αυτή του συνόλου σχεδόν του Άλσους, ο δήμος αναλαμβάνει την πλήρη ευθύνη για τη διαχείρισή του και υποχρεώνεται να ακολουθεί όλες τις διαδικασίες όπως:  σύνταξη μελέτης βελτίωσης και αξιοποίησης (με όλα τα έργα υποδομής και την περίφραξη), σύνταξη μελέτης για τη συμπλήρωση κλπ της βλάστησης, μέριμνα για αποβολή παρανόμων οικιστών και τη σύνταξη ειδικού κανονισμού για τη χρήση του χώρου από το κοινό.

Το έτος 1976 επαναπαραχωρήθηκε και η υπόλοιπη έκταση εμβαδού 27,223 στρ. προσωρινά (κατά χρήση) με την 20094/739/20.3.1976 αποφ. (Υφ)ΥπΓε. Την ίδια χρονιά δημοσιεύτηκε το Π.Δ. 168/τ.Δ΄/10.6.76 με το οποίο αίρεται η αναδάσωση σε έκταση εμβαδού 150 τ.μ. για την ανέγερση της εκκλησίας της Ζωοδόχου Πηγής.

Από το 1985 άρχισε η συγκέντρωση ζώων και πτηνών και λειτούργησε Ζωολογικός Κήπος. Στις 25 Μαΐου 1986 έγιναν τα εγκαίνια του ζωολογικού κήπου που λειτούργησε μέχρι το 1995. Από τις 17 Οκτωβρίου 1995 αρχίζει η μεταφορά των αρκούδων στο φυσικό τους περιβάλλον (Περιβαλλοντικό Κέντρο "Αρκτούρος", στο Νυμφαίο της Φλώρινας), στις 20 Μαΐου 1996 η απομάκρυνση των άγριων ζώων, που ολοκληρώνεται στις 16 Ιανουαρίου 1997 με την απομάκρυνση του τελευταίου λιονταριού, και από τότε παύει η λειτουργία του ζωολογικού κήπου για άγρια ζώα.

Οι τελευταίες μεγάλες δενδροφυτεύσεις έγιναν τις χρονιές 1994 & 1995, ενώ σε μικρότερη κλίμακα γίνονται μέχρι σήμερα (περίπου κάθε χρόνο). 

Σήμερα, σύμφωνα με το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Νέας Φιλαδέλφειας, η έκταση αυτή υπάγεται στο σχέδιο πόλης ως χώρος ειδικών χρήσεων και παραμένει Άλσος και προστατεύεται από τις διατάξεις της Δασικής Νομοθεσίας. Σήμερα η διαχείριση του χώρου ανήκει στον Δήμο Νέας Φιλαδέλφειας. 

Στον πίνακα που ακολουθεί φαίνονται τα σημαντικότερα γεγονότα στη ζωή του Άλσους και τα συνοδά έγγραφα για ορισμένα από αυτά.

1914-1939      Εκτεταμένες αναδασώσεις σε ολόκληρη την έκταση του Άλσους
1914	Πρώτη επίσημη δενδροφύτευση από την πριγκίπισσα  Σοφία
1915	Κήρυξη έκτασης ως δασωτέας	Β.Δ 13.5.1915
		(ΦΕΚ 105/τ.Α΄/18.3.1915)
1927	Δημιουργία του οικισμού της Νέας Φιλαδέλφειας
1934	Κήρυξη έκτασης ως αναδασωτέας	108424/13.9.1934 απόφ.ΥπΓε
		(ΦΕΚ 133/τ.Β΄/16.10.1934)
1937	Παραχώρηση μικρής έκτασης στην ΕΜΥ για τη λειτουργία Μετεωροσκοπείου
1939	Εκτεταμένη δενδροφύτευση υπό την αιγίδα του βασιλιά Γεωργίου του Β΄
1941-1944 Αποψίλωση του μεγαλύτερου μέρους του Άλσους για τις ανάγκες των κατοίκων
1947 – 1966 Εκτεταμένες αναδασώσεις με πρωτοβουλία του Δήμου και των κατοίκων
1947	Έναρξη νέων αναδασώσεων
	Ίδρυση μικρού φυτωρίου στην αυλή γειτονικού σχολείου
1948	Σύσταση υπηρεσίας κήπων και δενδροστοιχιών του Δήμου
1952	Παραχώρηση κατά χρήση έκτασης 400 στρ.	80945/1341/9.5.1952 απόφαση ΥπΓε
	Σύσταση συνεργείου συντήρησης και βελτίωσης του Άλσους Από το Δήμο
1956	Έγκριση μελέτης για την κατασκευή της λίμνης
	Παραχώρηση 1,5 στρ. στην ΕΜΥ για τον Μετεωρολογικό Σταθμό
1957	Έγκριση ίδρυσης θερινού κινηματογράφου	76427/1104/12.6.57 απόφαση ΥπΓε
1959	Έγκριση περίφραξης του Άλσους
1960	Άρση αναδάσωσης σε έκταση 2 στρ. για την κατασκευή του κινηματογράφου
1963	Ανάκληση αρχικής παραχώρησης με εκχώρηση στο Δήμο 70 στρ.	195849/4685/62/23.7.1963 απόφαση Υπουργείου Γεωργίας
1966	Επαναπαραχώρηση έκτασης 52 στρ	68823/1203/31.5.1966 απόφαση ΥπΓε
1966	Ολοκλήρωση κατασκευής της λίμνης	Π.Δ. 121/τ.Α΄
	Άδεια κατασκευής αναψυκτηρίου
1969	Οριστική παραχώρηση των 122 στρ. που είχαν δοθεί κατά χρήση	12419/1041/2.5.1969 απόφαση ΥπΓε
1970	Επαναπαραχώρηση κατά χρήση της υπόλοιπης έκτασης 320 στρ. με εξαίρεση 27 στρ.	19233/1463/21.7.70 αποφ. ΥπΓε
1976	Επαναπαραχώρηση της υπόλοιπης έκτασης εμβαδού 27 στρ.	20094/739/20.3.1976 αποφ. (Υφ)ΥπΓε.
	Άρση αναδάσωσης σε επιφάνεια 150 τ.μ. για την ανέγερση εκκλησίας	Π.Δ. 168/τ.Δ΄/10.6.76